22/04/2020
Zapraszamy do zapoznania się z materiałem przygotowanym przez Kancelarię Radców Prawnych Jurysta. Liczymy, że zebrane tematy pomogą w podjęciu decyzji. Odsyłamy także do kontaktu z Kancelarią w przypadku wątpliwości lub chęci nawiązania współpracy.
TARCZA ANTYKRYZYSOWA
w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19
Stan prawny na dzień: 22.04.2020 r.
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,
2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tarcza antykryzysowa 2.0)
I. DOFINANSOWANIE DO WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW PRZY WPROWADZENIU PRZESTOJU EKONOMICZNEGO LUB OBNIŻONEGO WYMIARU CZASU PRACY
Przedsiębiorca u którego nastąpił spadek obrotów gospodarczych o co najmniej 15%, może zwrócić się z wnioskiem do wojewódzkiego urzędu pracy o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy. Wsparcie polega na dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników (także osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, innej umowy cywilnoprawnej, jeżeli z tego tytułu podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym) objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy oraz na opłacaniu składek na ich ubezpieczenia społeczne (zakładając składkę wypadkową 2%, jest to łącznie 18,26% kwoty świadczenia z FGŚP).
a) przestój ekonomiczny – pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Dofinansowanie obniżonego wynagrodzenia wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w poprzedzającym miesiącu, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego obowiązującego na dzień złożenia wniosku (3 x 5198,58 zł, czyli 15596 zł),
b) obniżony wymiar czasu pracy – przedsiębiorca może obniżyć wymiar czasu pracy pracownika maksymalnie o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wynagrodzenie jest dofinansowane do wysokości połowy obniżonego wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (dla wniosków składanych w kwietniu i maju – w maksymalnej wysokości 2079,43 zł). Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (obecnie 15596 zł).
Spadek obrotów gospodarczych – spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
1) nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego lub
2) nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu, które zawiera pracodawca z organizacjami związkowymi a jeżeli takowe nie działają – z przedstawicielami pracowników. Elementy porozumienia zawiera art. 15g ust. 14 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. Kopię porozumienia należy przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.
Dofinansowanie przysługuje przez łączny okres 3 miesięcy, przypadających od miesiąca złożenia wniosku i tylko wtedy gdy przedsiębiorca nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy.
II. DOFINANSOWANIE DO WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW DLA MIKRO, MAŁEGO I ŚREDNIEGO PRZEDSIĘBIORCY
Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać mikro, małemu i średniemu przedsiębiorcy (u którego nastąpił spadek obrotów o co najmniej 30% w następstwie wystąpienia COVID-19) dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników (także osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia itp. jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu) oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne. Wniosek o dofinansowanie wraz z umową należy złożyć do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy lub miejsce wykonywania pracy przez pracowników w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
Spadek obrotów gospodarczych - zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
W przypadku spadku obrotów o:
1) co najmniej 30% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika (w przypadku stawki wypadkowej na poziomie 2% - maksymalnie 1.537, 38 zł na osobę),
2) co najmniej 50% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika (w przypadku stawki wypadkowej na poziomie 2% - maksymalnie 2.152, 33 zł na osobę),
3) co najmniej 80% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika (w przypadku stawki wypadkowej na poziomie 2% - maksymalnie 2.767, 28 zł na osobę).
Dofinansowanie może być przyznane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, przypadające od miesiąca złożenia wniosku. Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników objętych umową oraz kosztach wynagrodzeń każdego z tych pracowników i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, według stanu na ostatni dzień miesiąca, za który dofinansowanie jest wypłacane. Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową, przez okres na który dofinansowanie zostało przyznane. Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.
III. DOFINANSOWANIE CZĘŚCI KOSZTÓW PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI
Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną niezatrudniającemu pracowników, dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
Spadek obrotów gospodarczych - zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
W przypadku spadków obrotów o:
1) co najmniej 30% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie (1.300 zł),
2) co najmniej 50% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie (1.820 zł),
3) co najmniej 80% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie (2.340 zł)
– na okres nie dłuższy niż 3 miesiące przypadające od miesiąca złożenia wniosku.
Przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie. Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty prowadzenia działalności gospodarczej zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.
IV. POŻYCZKA DLA MIKROPRZEDSIĘBIORCY
Jednorazowa pożyczka dla mikroprzedsiębiorcy do wysokości 5.000 zł na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Środki udzielane są z Funduszu Pracy na podstawie zawartej umowy ze starostą. Warunkiem otrzymania pożyczki jest prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 marca 2020 roku. Oprocentowanie pożyczki jest stałe i wynosi w skali roku 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Okres spłaty pożyczki nie może być dłuższy niż 12 miesięcy, z karencją w spłacie kapitału wraz z odsetkami przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Okres spłaty pożyczki może zostać przedłużony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia.
Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy podlega umorzeniu, pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia będzie prowadził działalność gospodarczą. Przychód z tytułu umorzenia pożyczki nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.
Wniosek o pożyczkę należy złożyć do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, po ogłoszeniu naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
V. ZWOLNIENIE ZE SKŁADEK ZUS
Na wniosek płatnika składek, który był zgłoszony jako płatnik składek:
1) przed dniem 1 lutego 2020 roku i na dzień 29 lutego 2020 r.,
2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
- i który zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych zwalnia się z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres. Liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi,
- i który zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., w wysokości 50% łącznej kwoty należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc. Liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi.
Na wniosek płatnika składek, będącego osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed 1 kwietnia 2020 r. i przychód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 15.681 zł. W przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, osoby z nią współpracującej zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej ją najniższej podstawy wymiaru tych składek.
Należy złożyć do ZUS, nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r., wniosek o zwolnienie z opłacania składek. Wniosek może zostać złożony w formie dokumentu papierowego albo elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Warunkiem zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek jest przesłanie deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r., chyba że płatnik składek zwolniony jest z obowiązku ich składania.
VI. ŚWIADCZENIE POSTOJOWE
Przysługuje gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, osobę wykonującą umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę cywilnoprawną, jeżeli osoby te nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.
Osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 lutego 2020 r. i:
1) nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc;
2) zawiesiła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 r.,
Osobie wykonującej umowę cywilnoprawną świadczenie postojowe przysługuje jeżeli:
1) umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 kwietnia 2020 r.,
2) przychód z umowy cywilnoprawnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 15.595, 74 zł.
Świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (2.080 zł), nie więcej niż trzykrotnie (6.240 zł). Dla osób rozliczających się według karty podatkowej i korzystających ze zwolnienia podmiotowego od VAT – 50% tej podstawy, czyli 1.300 zł. W przypadku gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe wynosi mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r. świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych.
Ustalenie prawa do świadczenia postojowego następuje na wniosek osoby uprawnionej, składany do ZUS (można złożyć drogą elektroniczną przez PUE ZUS), najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii.
Przygotowała:
Sandra Sidorowicz
aplikant radcowski
Tarcza antykryzysowa: wyjaśnienie pojęć
(plik do ściągnięcia w wersji .pdf)